Báo cáo biện pháp Một số biện pháp rèn kĩ năng nói tiếng Anh cho học sinh Lớp 3

UỶ BAN NHÂN DÂN QUẬN THANH XUÂN TRƯỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN TRÃI
˜ & ™
SA´NG kiÕn kinh nghiÖm
Mét sè BIỆN ph¸p RÈN KĨ NĂNG NÓI TIẾNG ANH CHO HỌC SINH LỚP 3
Giáo viên	: Nguyễn Thị Hồng Thắm
Lĩnh vṇc/Môn	: Tiếng Anh Cấp học	: Tiểu học
Năm học 2017-2018
1/12
MỤC LỤC
Phần I: Đặt vấn đề	2
Phần II: Giải quyết vấn đề	3
Cơ sở lí luận	3
Cơ sở thực tiễn	4
Thực trạng	4
Một số phương pháp	4
Định hướng phương pháp	4
Biện pháp thực hiện	7
Nhận thức chung	7
Các thủ thuật và hoạt động	8
Kết quả đạt được	12
Phần III: Kết luận – Khuyến nghị	14
Kết luận	14
Khuyến nghị	15
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
Tiếng Anh là ngôn ngữ rất quan trọng và thông dụng trên toàn thế giới, nó được sử dụng nhiều nhất trong mọi lĩnh vực khác nhau, trở thành tiếng bản ngữ của nhiều nước, là ngôn ngữ giao tiếp giữa con người với con người trên toàn thế giới
Với xu thế hội nhập quốc tế, Việt Nam đang ngày càng phát huy hết khả năng sẵn có trong mọi lĩnh vực. Việc đưa tiếng Anh vào giảng dạy ngay từ bậc Tiểu học là điều cần thiết và đúng đắn, tạo điều kiện cho học sinh học tập và nghiên cứu ở mức cao hơn sau này.Nó góp phần vào sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ trở thành những con người phát triển toàn diện vừa có năng lực phẩm chất vừa có trình độ tri thức khoa học, biết vận dụng kiến thức ngoại ngữ để nghiên cứu hơn. Hơn thế nữa, học sinh nói và nghe thông thạo tiếng Anh có được cơ hội tìm hiểu, tiếp cận với những nền văn hóa phong phú, nhưng kho tàng tri thức hấp dẫn và hiện đại của các nước trên thế giới.
Tiếng Anh là môn học khá thú vị nhưng đòi hỏi sự kiên trì, chịu khó cao từ phía người học. nếu không kiến thức sẽ dễ dàng đứt quãng, dễ quên. Tạo được dấu ấn cho học sinh ngay từ việc tiếp thu cái mới giúp các em nhớ ngay và khắc sâu là niềm băn khoăn, trăn trở của các giáo viên. Với học sinh lớp 3, bắt đầu làm quen với môn Tiếng Anh, kĩ năng nghe- nói của các em còn hạn chế do vốn từ chưa nhiều, việc vận dụng kiến thức đã học vào giao tiếp còn gặp nhiều khó khăn.
Với những lí do trên, cùng với thực tế, kinh nghiệm dạy học , tôi luôn nghiên cứu tìm tòi nâng chất lượng dạy học môn Tiếng Anh, đặc biệt với những đặc điểm, điều kiện cơ sở vật chất như trường tôi, tôi đã nghiên cứu đề tài: “ Một số biện pháp rèn kĩ năng nói tiếng Anh cho học sinh lớp 3".
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ÐỀ
1 Cơ sở lí luận
Trong nhà trường, Tiếng Anh là một môn học có đặc thù riêng, gây trí tò mò ham mê với học sinh nhưng cũng không tránh khỏi những khó khăn làm nản trí người học. Do đó giáo viên cũng giống như một người nghệ sĩ, cần nhận biết một cách tinh tế để có thể tạo cho người học những hứng thú và niềm yêu thích đặc biệt với môn mình phụ trách.
Mỗi học có những phương pháp giảng dạỵ, đặc thù riêng. Đối với việc dạy môn Ngoại ngữ nói chung và môn Tiếng Anh nói riêng thì phương pháp giảng dạy là một ván đề cần đặt lên hàng đầu. Để giảng dạy Tiếng Anh có chất lượng tốt , tạo cho học sinh sự hứng khởi trong việc tiếp thu bài học thì giáo viên phải có những phương pháp phù hợp, hấp dẫn, thu hút học sinh vào các hoạt động học tập.
Việc đổi mới phương pháp dạy học là rất quan trọng, đặc biệt trong giao tiếp bằng ngôn ngữ. Khuyến khích học sinh trực tiếp tham gia vào quá trình học tập, có thể là đóng vai và sử dụng hội thoại một cách tự nhiên và linh hoạt sẽ tạo niềm hứng khởi trong việc học Tiếng Anh.
2- Cơ sở thực tiễn
Trên con đường tìm tòi sự thể nghiệm, tích lũy tư liệu và học hỏi kinh nghiệm đồng nghiệp, dự các lớp tập huấn chuyên môn, thực hiện các tiết chuyên đề, hội giảng, chúng tôi đã áp dụng, kết hợp các phương pháp dạy học hiện đại, học mà chơi, chơi mà học vào các tiết dạy gây hứng thú cao nhất cho học sinh và trong quá trình thực nghiệm đã đạt kết quả tương đối khích lệ. Các em đã thích học Tiếng Anh hơn, hứng khởi và mạnh dạn hơn, điều này được thể hiện rõ nét nhất trong các giờ luyện nói.
-Thṇc trạng
Thuận lợi
Những năm gần đây, môn Tiếng Anh đã được quan tâm đầu tư nhiều về cơ sở vật chất, về bồi dưỡng đào tạo đội ngũ giáo viên nhằm nâng cao chất lượng dạy và học.
Việc dạy và học môn Tiếng Anh hiện nay đã có những biến chuyển theo hướng tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh, lấy học sinh làm trung tâm, dạy học theo hướng phát triển năng lực cuả học sinh, tăng cường các hoạt động thực hành, các họat động trải nghiệm sáng tạo. Giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn, tổ chức các hoạt đông học tập ở trong lớp, giúp cho việc học tập của học sinh đạt hiệu quả cao nhất.
Đội ngũ giáo viên vừa có kinh nghiệm, vừa năng động, sáng tạo, nhiệt tình trong công tác giảng dạy, nhanh nhạy trong việc tiếp thu cái mới, sử dụng công nghệ thông tin thành thạo và chịu khó đầu tư giáo án bài vở.
Khó khăn
Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi cũng còn một số khó khăn do lớp có số lượng học sinh đông, số lượng học sinh có ý thức học tập cao chưa nhiều, việc hoạt động nhóm và các hình thức tổ chức các hoạt động học tập trong giờ học Tiếng Anh trên lớp chưa phát huy hết tính tích cực của học sinh. ViÖc s¶n sinh lêi nãi cßn rôt rÌ nhất là học sinh lớp 3, vốn từ và cấu trúc câu của các em còng hạn chế. Thời lượng học Tiếng Anh chưa nhiều (2 tiết/ tuần).
Bên cạnh đó nhiều phụ huynh còn chưa thực sự quan tâm đến việc học Tiếng Anh của con em mình
4- Một số biện pháp rèn kĩ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 3 4.1- Có thể sử dụng một số phương pháp sau:
Phư¬ng pháp ®iều tra
T×m hiÓu thùc trạng gi¶ng dạy vµ häc tËp cña giáo viên vµ häc sinh cô thÓ trong viÖc lÜnh héi kiến thức míi nh»m phát hiÖn các vÊn ®ề cần gi¶i quyết, chuẫn bị cho các bưíc nghiên cứu tiếp the
 Phư¬ng pháp ®µm thoại:
Trao ®æi víi dång nghiÖp về nh÷ng thuËn lîi vµ nh÷ng khó kh¨n trong viÖc soạn gi¶ng dạy häc vµ cách sö dông phư¬ng pháp míi hiÖn nay thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn.
Phư¬ng pháp quan sát:
Th«ng qua các tiết dù giê, héi gi¶ng, các tiết chuyên ®ề có thÓ quan sát trùc tiếp t×nh h×nh häc sinh. Qua ®ó biết ®ưîc kh¶ n¨ng tiếp thu bµi, n¾m b¾t kiến
thức qua bµi gi¶ng. Bên cạnh ®ó tiếp thu häc hái ®ång nghiÖp vµ phát hiÖn ra nh÷ng hạn chế trong gi¶ng dạy.
 Phư¬ng pháp kiÓm tra ®ánh giá:
Th«ng qua nh÷ng tiết dạy cña b¶n th©n, ®ång nghiÖp vµ kiÓm tra kh¶o sát häc sinh bằng nhiều hình thức khác nhau.
Ngoµi ra trong quá tr×nh nghiên cứu ®ề tµi nµy t«i cßn sö dông phèi hîp nhiều phư¬ng pháp khác như: tạo ra các trß ch¬i, các thñ thuËt dạy tiếng.........
4.2. NhËn thøc chung vÒ rèn kĩ năng nói cho học sinh Tiểu học:
Môc ®Ých lµ gióp cho häc sinh phát triÓn kü n¨ng nói sao cho phï hîp víi tr×nh
®é vµ lứa tuæi cña häc sinh, gióp häc sinh có ®iều kiÖn thu nhËn vµ trao ®æi th«ng tin, n©ng cao tr×nh ®é Tiếng Anh, có hiÓu biết thêm về x· héi.
Qua đó giúp các em có thể xây dựng các bài hội thoại đơn giản. Các cuéc héi thoại th«ng thưêng ®ßi hái sù ph¶n ứng tức th× cña thói quen ng«n ng÷, chÝnh v× vËy bµi héi thoại kh«ng yêu cầu có sù chuẫn bị trưíc.
Ng«n ng÷ trong bµi ®ối thoại lµ lêi nói ®· ®ưîc rót gọn. Các tõ chêm, tõ ®Öm
®ưîc sö dụng như phư¬ng tiÖn ng«n ng÷ hő trî.
Các yếu tố biễu c¶m như cö chỉ, nÐt mÆt, ®iÖu bé, trọng ©m, ng÷ ®iÖu có tác dụng hő trî rất nhiều ®ến chất lưîng vµ hiÖu qu¶ của lêi ®ối thoại.
Cấu tróc của bµi héi thoại hoµn toµn khác víi cấu tróc mét bµi ®ọc. Lêi nói của bµi héi thoại ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ng¾n gọn sóc tÝch .
Các hoạt ®éng chÝnh của bµi héi thoại lµ hoạt ®éng theo cÆp ®«i, theo nhóm vµ ®óng vai.
Các thñ thuËt vµ hoạt ®ộng cho các b-íc rèn kĩ năng nói:
Chóng ta có thễ sö dụng nhiều thủ thuËt khác nhau ®ễ giíi thiÖu mét cách phï hîp vµ hấp dÉn víi tõng ®ối tưîng học sinh cụ thễ của bạn. Sau ®©y lµ mét số hoạt
®éng gîi ý:
Giới thiệu ( Presentation): Sử dụng phương pháp trực quan	(Using visuals):
Dïng tranh vÏ các nh©n vËt, giíi thiÖu các nh©n vËt vµ ng÷ c¶nh b»ng cách ®Æt c©u hái cho học sinh dùa vµo tranh ®ễ tr¶ lêi
Dïng ®å dïng trùc quan như tranh vÏ hoÆc ®å vËt thËt, cïng học sinh x©y dùng bµi héi thoại.
VÝ dụ: Để học sinh luyện nói theo mẫu câu có sử dụng mẫu câu
- What colour is your bag?
- It’s ... .
Có thễ sö dụng mét trong các hoạt ®éng sau:
Dïng tranh vÏ hai nh©n vËt: Nam và mét vµ Mai. Giíi thiÖu ng÷ c¶nh vµ nh©n vËt. Chóng ta h·y l¾ng nghe cuéc nói chuyÖn gi÷a Nam Mai. §Æt c©u hái cho học sinh dùa vµo tranh tr¶ lêi. Có thễ lùa chọn mét số c©u hái gîi ý sau:
Who is this? (Chỉ vµo Nam) Who is this? (Chỉ vµo Mai)
HoÆc: What can you see in the picture? What is this?
What colour?
Dùng ®å vËt thËt: sỏch, cặp sỏch, giíi thiÖu nh©n vËt vµ ng÷ c¶nh của đoạn héi thoại b»ng cách ®ưa ra tõ gîi ý vµ c©u hỏi.
Có thễ dùng CD, bật CD cho học sinh nghe bµi héi thoại mÉu
§ọc mÉu bµi héi thoại theo giọng nói của các nh©n vËt trong bµi héi thoại.Cùng học sinh có giọng ®ọc hay vµ phát ©m chuẫn trong líp ®ọc mÉu bµi héi thoại theo
®óng nh©n vËt trong bµi héi thoại.
Có thể sử dụng máy tính, máy chiếu để trình chiếu, có âm thanh hình ảnh rõ
ràng.

Cùng víi mét hay hai học sinh giỏi trong líp ®óng mÉu bµi héi thoại
Sau khi giáo viên đã làm mẫu với học sinh khá, giỏi ở trong lớp giáo viên sẽ
gọi các học sinh khác thực hiện lại tình huống. Lúc này giáo viên có thể động viên, khuyến khích gợi ý học sinh sáng tạọ bằng cách thay thế từ mới hoặc cao hơn là đưa thêm những mẫu câu đã học có liên quan vào đoạn hội thoạị.
Như vậy khi dạy một mẫu câu mới giáo viên đã giúp học sinh vừa ghi nhớ từ, thuộc mẫu câu của bài mới lại vừa vận dụng được những mẫu câu và từ đã học
ở những bài trước một cách tự nhiên và hiệu quả vào đoạn hội thoại. Điều này đã giúp cho các em tự tin hơn khi có nhiều ngữ liệu để giao tiếp.
4.3.2- LuyÖn tËp ( Practice the sentences)
- §ễ gióp học sinh hiễu vµ luyÖn kĩ năng nói trôi chảy, tự tin, thưêng sö dụng các hoạt ®éng sau ®©y:
§Æt c©u hỏi vµ c©u tr¶ lêi ( questions and answers). Bµi tËp ®óng sai (True/False statements)
Bµi tËp lùa chọn (Multiple choice)
§iền tõ thÝch hîp vµo chő trống (Gap - fill)
S¾p xếp c©u hỏi vµ c©u tr¶ lêi cho phù hîp (Matching questions and answers) Ví dụ khi dạy bài có sử dụng mẫu câu giới thiệu về gia đình, có thể dùng hoạt động
Đặt câu hỏi và trả lời
Teacher: who’s that? Student: He’s my father. Teacher: How old is he? Student: He’s forty.
Để học sinh nắm chắc hơn cấu trúc câu có thể sử dụng hoạt động: Bµi tËp lṇa chọn (Multiple choice)
1	is my grandfather.
A. It
B. He
C. She
D. They
2. He	tall.
A. am
B- are
C. is
D- is a
How many  are there?
A. doors	B. a door	C. door
Cũng có thể sử dụng hoạt động §iÒn vµo chç trống (gap- fill) để học sinh nẵm vững cấu trúc câu và ghi nhớ từ mới
What  do you like?
I  dolls .
Do you  any pets?
, I do. I have one cat.
Để giúp học sinh ghi nhớ mẫu câu, qua đó vận dụng tốt trong giao tiếp, giáo viên có thể cho học sinh hoạt động Sắp xếp câu hỏi và câu trả lời phù hợp hoặc nối câu hỏi với câu trả lời
Read and Match
Who’s she?	A. No, she isn’t.
Is she your sister?	B. I like robots.
What toys do you like?	C. Yes, she does.
Does she have a dog?	D. She’s my friend.
4.4.3-S¶n sinh lêi nói (production)
Nhằm tạo môi trường sinh ngữ trong lớp học, trong các hoạt động tập thể, trong các dịp lế hội hoặc trong các tình huống giao tiếp hàng ngày có thể cho học sinh thực hiện một số hoạt động như:
- Th¶o luËn theo cÆp ®«i hoặc theo nhóm nh÷ng bµi học các em rót ra ®ưîc qua néi dung bµi héi thoại (discussion). Điều này giúp học sinh khắc sâu kiến thức một cách tự nhiên.
- §óng vai theo t×nh huống gîi ý hoÆc t×nh huống có thËt trong líp (free role play). Đây là hoạt động giúp học sinh thực hành hiệu quả nhất, qua đó giúp cho giáo viên tìm ra những điều đạt được và những hạn chế để có biện pháp phù hợp đối với từng cá nhân hay từng nhóm học sinh giúp các em tiến bộ hơn.
+ Ví dụ khi dạy bài có sử dụng mẫu câu: What toys do you like? I like .
Tình huống gợi ý: Role play Teacher asks students to work in pairs. One student plays the role of Nam the other plays the role of Mai
+ Khi dạy bài chủ đề về thể thao có sử dụng mẫu câu: “ - Do you like toys? - Yes, I do.”
“ - What toys do you like? – I like  .”
Tình huống gợi ý: Teacher asks students to work in groups three or four and talk about their favourite toys.
Student A: Do you like toys? Students B: Yes, I do. And you? Student A: I do too.
Student C: I like kites. What toys do you like? Student A: I like balls and trucks.
- So sánh ®ối chiếu néi dung bµi víi thùc tế ®êi sống (Comparison)
- Bµy tỏ quan ®iễm, thái ®é của m×nh về néi dung hoÆc nh©n vËt (Expressing feelings and opinions):
Ví dụ sau khi học bài về vật nuôi, giáo viên có thể cho học sinh thảo luận nhóm, bày tỏ quan điểm của mình về thú cưng được thể hiện qua biểu cảm hoặc sử dụng các từ cảm than:” wow, so lovely,” trong giao tiếp
Student A: Do you have any pets?
Student B: Pets? I really love pets. I have some goldfish Student A: How many goldfish do you have?
Student B: I have five.
Kết quả đạt được
Qua các tiết dạy thùc nghiÖm, dù giê ®ång nghiÖp t«i nhËn thấy viÖc ứng dụng các phư¬ng pháp dạy học ®a dạng, phong phó vµ tiên tiến lµ cần thiết. Víi viÖc thùc nghiÖm phư¬ng pháp trên các em học sinh ®· có nh÷ng nhËn ®ịnh khác nhau víi bé m«n míi mÎ nµy. Tõ viÖc cho r»ng học Tiếng Anh khó, ®Æc biÖt khó trong viÖc tiếp thu kiến thức míi th× các em ®· bị thu hót bëi nh÷ng trß ch¬i hoạt ®éng thó vị. Từ chỗ ngại giao tiếp, thực hành hội thoại các em đã mạnh dạn, tự tin hơn khi giao tiếp bằng tiếng Anh. Do ®ó hứng thó ®am mê với môn học h¬n vµ lÏ tất nhiên lµ sÏ học tốt h¬n.
Dưới đây là bảng đối chiếu kết quả thu được sau khi áp dụng đề tài ở lớp 3C
* Đầu năm:
Sĩ số
Mạnh dạn tham
gia giao tiếp
Tham gia nhưng
còn rụt rè
Chưa tham gia
53
23 (43%)
25 (47%)
5 (10%)
* Cuối học kì I:
Sĩ số
Mạnh dạn tham
gia giao tiếp
Tham gia nhưng
còn rụt rè
Chưa tham gia
53
41 (77%)
10 (18%)
2 (5%)
PHẦN III: KẾT LUËN - KHUYẾN NGHỊ
Kết luận
Mục tiêu chính của viÖc dạy Tiếng Anh cho học sinh lớp 3 lµ gióp cho học sinh phát triễn kỹ n¨ng nghe nói , ®Æc biÖt lµ kỹ n¨ng nói, phù hîp víi tr×nh ®é vµ lứa tuỗi của học sinh, gióp học sinh có ®iều kiÖn vµ trao ®ỗi th«ng tin, n©ng cao tr×nh ®é tiếng Anh, có hiễu biết thêm về x· héi.
Có rất nhiều thủ thuËt ®ễ rèn kĩ năng nói. NhiÖm vụ của ngưêi giáo viên lµ tuú thuéc vµo tr×nh ®é cụ thễ của học sinh, biết vËn dụng mét cách linh hoạt các thủ thuËt khác nhau vµo viÖc ®ễ ®ạt ®ưîc mục ®Ých cuối cùng lµ gióp học sinh vËn dụng ®ưîc nh÷ng mÉu c©u ®· học vµo thùc tiÔn giao tiếp.
Trên c¬ së xác ®ịnh c¬ së lÝ luËn vµ ph©n tÝch nh÷ng thuËn lîi, khó kh¨n của giáo viên vµ học sinh trong quá tr×nh dạy héi thoại ë m«n Tiếng Anh. Chóng t«i ®· ®ề ra ®ưîc mét số biÖn pháp nh»m n©ng cao chất lưîng dạy vµ học. §ång thêi qua quá tr×nh tiến hµnh ®ề tµi thö nghiÖm ë khối 3 tại trưêng Tiễu học việc đổi mới phương pháp dạy kiểu bài hội thoại đã có những kết quả nhất định.
T«i thấy học sinh ®ều có sù tiến bé, giê học diÔn ra nhÑ nhµng, tù nhiên, học sinh kh«ng cßn có c¶m giác ngại học tiếng nưíc ngoµi. Các em tham gia vµo các hoạt
®éng hµo hứng do ®ó hiÖu qu¶ ®ạt rất cao. Như vËy víi nh÷ng biÖn pháp ®· ®ề xuất
®¶m b¶o ®ưîc viÖc thùc hiÖn ®óng theo tinh thần ®ỗi míi phư¬ng pháp dạy học, ®¶m b¶o các nguyên t¾c của viÖc dạy học nói chung vµ của ph©n m«n Tiếng Anh nói riêng chứng tỏ tÝnh ®óng ®¾n của ®ề tµi.
Khuyến nghị
Về cơ sở vật chất: Cần có phòng học chức năng riêng cho môn Tiếng Anh do đặc thù môn học.
Ban Giám hiệu cần tăng cường thời lượng giảng dạy Tiếng Anh (3- 4 tiết/ tuần).
Bên cạnh đó đội ngũ giáo viên cần thường xuyên tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Cùng với sự đầu tư đầu tư về cơ sở vật chất, sự quan tâm chỉ đạo kịp thời của Ban Giám hiệu nhà trường thì sừ phối hợp thường xuyên giữa giáo viên phụ trách bộ môn với phụ huynh học sinh cũng là yếu tố rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng anh trong trường Tiểu học.
Trên đây chỉ là một số biện pháp mà tôi sử dụng khi rèn kĩ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 3. Những biện pháp đó đã mang lại kết quả tốt trong các tiết dạy.
Rất mong được sự đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp để nâng cao hơn nũa chất lượng dạy và học Tiếng Anh trong nhà trường.
Hà Nội, ngµy 16 tháng 03 n¨m 2018
T«i xin cam ®oan ®©y lµ sáng kiÕn kinh nghiÖm do m×nh viÕt kh«ng sao chÐp néi dung cña ng-êi khác
Người viết
Nguyễn Thị Hồng Thắm